ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΤΣΙΚΑΣ

Δημοσιεύσεις

Η συνταγματική νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας - Οι διαβαθμίσεις της έντασης του ελέγχου συνταγματικότητας στις αποφάσεις της ολομέλειας (2011-2020)

Σκοπός της μονογραφίας είναι η διάγνωση και κριτική αποτίμηση των διαβαθμίσεων της έντασης του ελέγχου συνταγματικότητας στη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έπειτα από την οριοθέτηση του αντικειμένου της μελέτης του (Μέρος Ι), ο συγγραφέας προβαίνει στη συστηματική ανάλυση των αποφάσεων της Oλομέλειας του ΣτΕ, οι οποίες εκδόθηκαν εντός της δεκαετίας της κρίσης (2011-2020) και αφορούν έξι ειδικότερα θεματικά πεδία: τη δημοσιονομική πολιτική, την κοινωνική ασφάλιση, τη διοικητική οργάνωση, την οικονομική ελευθερία, την παιδεία και το περιβάλλον (Μέρος ΙΙ). Η επεξεργασία του νομολογιακού υλικού οδηγεί στον εντοπισμό και στην καταγραφή τριών κλιμακωτών επιπέδων έντασης του δικαστικού ελέγχου: του οριακού, του ενδιάμεσου και του εντατικού ελέγχου (Μέρος ΙΙΙ). Η σχηματική αυτή ταξινόμηση, που διαπνέεται και από τις αντίστοιχες διαβαθμίσεις της έντασης του ελέγχου που ασκεί το αμερικανικό Supreme Court, αποτελεί ένα πρωτότυπο μοτίβο προσέγγισης των δικαστικών αποφάσεων, καθώς σημαίνοντα ρόλο διαδραματίζουν, όχι τόσο το τελικό αποτέλεσμα του ελέγχου ή η δικανική ορολογία, αλλά κυρίως οι μεθοδολογικές τεχνικές που χρησιμοποιεί το ΣτΕ. Ο συγγραφέας διαπιστώνει, επίσης, ότι η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του ΣτΕ μέσω της εισαγωγής του θεσμού της «πρότυπης» δίκης και της διασταλτικής ερμηνείας των δικονομικών εξουσιών του, με την ευχέρεια χρονικού περιορισμού του ακυρωτικού αποτελέσματος, έχουν συμβάλει στη μετατροπή του ελέγχου συνταγματικότητας σε συγκεντρωτικό, κύριο και αφηρημένο, άρα και στη σταδιακή μετεξέλιξη του ΣτΕ σε de facto συνταγματικό δικαστήριο (Μέρος IV). Συμπερασματικά, όπως επισημαίνει στον πρόλογό του ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ακρίτας Καϊδατζής, «Με τη μονογραφία του ο Δημήτρης Πατσίκας πετυχαίνει έναν πολύ δύσκολο συνδυασμό. Προσφέρει, από τη μια, στον νομικό της πράξης μια κατατοπιστική, πλήρη και ευσύνοπτη παρουσίαση της συνταγματικής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως διαμορφώθηκε κατά τη δεκαετία της κρίσης, αλλά και από την άλλη, ταυτόχρονα, στον θεωρητικό μελετητή, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη, το πρωτογενές υλικό που του επιτρέπει να σχηματίσει εικόνα για την πορεία του Συμβουλίου της Επικρατείας ως δικαστηρίου συνταγματικότητας και τη θέση του στη λειτουργία του πολιτεύματος».

Δημοσιεύσεις του Δ.Γ.Πατσίκα σε επιστημονικά περιοδικά

Το πολιτειακό δημοψήφισμα του 1974: η οριστική κατάργηση του βασιλικού θεσμού, Σύγχρονα Θέματα, τεύχος 150-152, 2021, σελ. 133 επ.

Μια ακόμα αντισυνταγματική πτυχή φορολογικών διατάξεων σε ζητήματα παραγραφής, παρατηρήσεις στην απόφαση ΔιοικΕφΑθηνών 734/2020, Αρμενόπουλος, τεύχος 3/2021, σελ. 508 επ.

Η προστασία της υγείας ενόψει της τυπικής ισοδυναμίας των συνταγματικών διατάξεων, 17.12.2020, syntagmawatch.gr

Η δεκαπενταετής φορολογική παραγραφή και μια κριτική προσέγγιση της συναφούς νομολογίας, Σχόλιο στην ΣτΕ 732/2019 (Τμ. Β΄), Δικαιώματα του Ανθρώπου, τεύχος 83/2020, σελ. 173 επ.

Ο χρονικός περιορισμός των συνεπειών της αντισυνταγματικότητας καταλαμβάνει και τις συνέπειες της αντισυμβατότητας με την ΕΣΔΑ, παρατηρήσεις στην απόφαση ΔιοικΕφΘεσσαλονίκης 2234/2019, Δίκαιο της Κοινωνικής Ασφάλισης, τεύχος 4/2019, σελ. 763 επ.

Η εμβέλεια της ΣτΕ Ολ. 2287/2015 και η αποφυγή της ΜΔΠρΘεσ 3037/2018, σχόλιο στην απόφαση ΔιοικΠρωτΘεσσαλονίκης 3037/2018, Εφημερίδα Διοικητικού Δικαίου, τεύχος 4/2018, σελ. 403 επ.

Κοινοβουλευτικός έλεγχος των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου. Με αφορμή ένσταση αντισυνταγματικότητας κατά κυρωτικού νόμου (σε συνεργασία με τον Ακρίτα Καϊδατζή, επίκουρο καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου), Δικαιώματα του Ανθρώπου, τεύχος 72/2017, σελ. 361 επ.

Τραπεζικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο: η νομιμότητά τους ενώπιον του ενωσιακού και του εθνικού δικαστή (σε συνεργασία με τον Αθανάσιο Τάκη, Δ.Ν.), Αρμενόπουλος, τεύχος 2/2015, σελ. 191 επ.

Το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015: πολιτικό και συνταγματικό χρονολόγιο, Εφημερίδα Διοικητικού Δικαίου, τεύχος 4/2015, σελ. 528 επ.

Salus patriae suprema lex esto: Σκέψεις για τον δικαστικό έλεγχο σε συνθήκες «δημοσιονομικού εκτροχιασμού», Πέμπτο και έκτο κοινό σεμινάριο Συνταγματικού Δικαίου, εκδ. ΕΚΠΑ, 2015, σελ. 213 επ.